تغییر نام در شناسنامه یکی از موضوعاتی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود با آن مواجه می‌شوند. ممکن است به دلایل مختلف، از جمله نارضایتی از نام خود یا شرایط خانوادگی، افراد بخواهند نامی جدید برای خود انتخاب کنند. این فرآیند، با وجود اهمیت قانونی و حقوقی، نیازمند رعایت شرایط و مراحل خاصی است. در بسیاری از موارد، تغییر نام می‌تواند چالش برانگیز و پیچیده باشد، به ویژه اگر دلایل کافی و منطقی برای تغییر ارائه نشود. در ادامه به بررسی شرایط و ضوابط تغییر نام در شناسنامه، دلایل معتبر برای این اقدام و اهمیت کمک گرفتن از وکیل تغییر نام می‌پردازیم.
✅دلایل تغییر نام در شناسنامه
دلایل مختلفی وجود دارند که ممکن است افراد را به سمت تغییر نام خود در شناسنامه هدایت کنند. از جمله این دلایل می‌توان به نام‌های ناهمخوان و ترکیبی، نام‌هایی که هتک حیثیت مقدسات اسلامی را به همراه دارند، یا اسامی‌ای که باعث تحقیر و کوچک شمردن فرد می‌شوند، اشاره کرد.
- اسامی ترکیبی ناموزون: گاهی اوقات، افراد دارای اسامی ترکیبی‌ای هستند که در عرف و جامعه به‌عنوان یک اسم مناسب شناخته نمی‌شوند. به‌عنوان مثال، نام‌هایی مانند “نازنین زیبا” از دیدگاه بسیاری ناموزون تلقی می‌شوند و این امکان وجود دارد که فرد بخواهد این نام ترکیبی را به یک اسم ساده و متداول تغییر دهد.
- هتک حیثیت مقدسات اسلامی: برخی اسامی به دلیل ارتباط با نمادهای قبل از اسلام یا دیگر باورهای مذهبی، ممکن است به‌عنوان نامی مناسب برای یک فرد مسلمان شناخته نشوند. به‌عنوان مثال، نام‌هایی مانند “عبدالعزی” که به یکی از بت‌های پیش از اسلام در مکه اشاره دارد، می‌تواند موجب هتک حیثیت مقدسات شود.
- اسامی ای که تحقیرآمیز هستند: برخی از نام‌ها ممکن است به تحقیر فرد منجر شوند یا در عرف و جامعه به‌عنوان اسامی‌ای ناپسند شناخته شوند. به‌عنوان مثال، نام‌هایی مانند “گدا” یا “حقیر” قطعاً موجب ایجاد حس تحقیر در فرد شده و ممکن است فرد بخواهد این نام را تغییر دهد.
✅شرایط تغییر نام در شناسنامه
برای تغییر نام در شناسنامه، شرایط خاصی وجود دارد که باید توسط متقاضی رعایت شود. اولین و مهم‌ترین شرط، سن فرد متقاضی است. طبق قانون ثبت احوال، تنها افراد بالای ۱۸ سال می‌توانند درخواست تغییر نام خود را ارائه دهند. در صورتی که فرد متقاضی زیر ۱۸ سال باشد، لازم است حکم رشد از مراجع قضایی ارائه شود.
همچنین، اگر فرد زیر ۱۸ سال باشد، ولی همچنان قصد تغییر نام داشته باشد، پدر، جد پدری یا قیم قانونی او می‌تواند این درخواست را به ثبت احوال ارائه دهد. در این صورت، ارائه اسناد و مدارک قانونی و همچنین مستندات مرتبط با دلایل تغییر نام نیز الزامی است.
در قانون ثبت احوال، تغییر نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌شوند، کاملاً ممنوع است. بنابراین، انتخاب القاب نامناسب یا اسامی‌ای که به نوعی موجب توهین به مقدسات هستند، طبق قانون کشور امکان‌پذیر نخواهد بود. همچنین، افرادی که سیادت آن‌ها در اسناد سجلی پدری و اجدادی‌شان به‌طور رسمی به ثبت رسیده است، باید در هنگام تغییر نام این موضوع را نیز رعایت کنند و سیادت خود را در نام جدید حفظ کنند.
🪪 مدارک لازم برای تغییر نام در شناسنامه
برای تغییر نام در شناسنامه، لازم است که متقاضی مدارک مورد نیاز را به اداره ثبت احوال ارائه دهد. اولین مدرکی که باید ارائه شود، اصل شناسنامه به همراه دو عدد کپی از تمام صفحات آن است. همچنین، در صورتی که متقاضی زیر ۱۸ سال داشته باشد، لازم است اصل و کپی شناسنامه پدر، جد پدری یا قیم قانونی نیز ارائه شود.
در برخی موارد، ارائه استشهاد محلی نیز الزامی است. این استشهاد محلی می‌تواند به‌عنوان یک سند حمایتی جهت تأیید دلایل متقاضی برای تغییر نام ارائه شود. علاوه بر این، تکمیل فرم درخواست تغییر نام نیز ضروری است. در نهایت، فیش واریز هزینه‌های مربوطه به تغییر نام و همچنین گواهی عدم محکومیت کیفری نیز باید به ثبت احوال ارائه شود.
⁉ تغییر نام های مذهبی در شناسنامه
تغییر نام‌های مذهبی یکی از مواردی است که اغلب با چالش های بیشتری نسبت به سایر اسامی مواجه می‌شود. در کشور ایران، به دلیل اهمیت مذهبی برخی اسامی و رعایت مسائل شرعی، تغییر نام‌های مذهبی معمولاً به‌سختی انجام می‌پذیرد. به‌عنوان مثال، تغییر اسامی‌ای مانند “کاظم” یا “تقی” تنها در صورتی امکان‌پذیر است که فرد نامی دیگر با فراوانی بالاتر و باز هم مذهبی را برای خود انتخاب کند.
اما اگر نام جدید فرد غیرمذهبی باشد، به‌طور کلی با مخالفت ثبت احوال یا مراجع قضایی روبه‌رو خواهد شد، مگر اینکه شرایط خاصی برای این تغییر وجود داشته باشد. در مواردی که دلایل کافی برای تغییر اسم مذهبی وجود نداشته باشد، پیشنهاد می‌شود که حتماً با وکیل تغییر نام مشورت کنید.
تغییر نام خانوادگی در شناسنامه
علاوه بر تغییر نام کوچک، افراد ممکن است بخواهند نام خانوادگی خود را نیز تغییر دهند. این فرآیند نیز دارای شرایط خاصی است که باید رعایت شود. از جمله شرایطی که برای تغییر نام خانوادگی وجود دارد، نامناسب بودن نام خانوادگی است. به‌عنوان مثال، افرادی که دارای نام خانوادگی‌ای هستند که ممکن است موجب تحقیر آن‌ها شود، مانند “گدا” یا “بیچاره”، می‌توانند درخواست تغییر نام خانوادگی خود را ارائه دهند.
یکی دیگر از شرایط تغییر نام خانوادگی، بیش از دو کلمه بودن نام خانوادگی است. در مواردی که نام خانوادگی دارای بیش از دو کلمه باشد، فرد می‌تواند درخواست تغییر آن را به ثبت احوال ارائه دهد. همچنین، در مواردی که نام خانوادگی به فرهنگ اسلامی مغایر باشد، یا نام خانوادگی‌ای که دارای اسامی خارجی مانند “چارلز” باشد، امکان تغییر وجود دارد.
🧑⚖️مزایای داشتن وکیل برای تغییر نام
فرآیند تغییر نام در شناسنامه، با وجود اهمیت حقوقی و قانونی آن، ممکن است برای متقاضیان چالش‌برانگیز و پیچیده باشد. به همین دلیل، توصیه می‌شود حتماً از وکیل متخصص در زمینه تغییر نام کمک بگیرید. وکلای این حوزه، از جمله وکلای دفتر وکالت برادران شکری، با تمامی قوانین و مقررات مربوط به تغییر نام آشنایی کامل دارند و می‌توانند به متقاضیان در تنظیم دفاعیه‌های دقیق و قوی برای پیگیری درخواست تغییر نام یاری رسانند.
وکلای دفتر وکالت برادران شکری می‌توانند تمامی مراحل، از ارائه دادخواست تا دریافت تأییدیه نهایی، را بدون نیاز به حضور فیزیکی متقاضی پیگیری کنند. همچنین، با آگاهی کامل از شرایط و مراحل قانونی، این دفتر می‌تواند به متقاضیان کمک کند تا نام جدید موردنظر خود را به درستی و مطابق با ضوابط در شناسنامه ثبت نمایند.
📞 برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره حقوقی، با ما تماس بگیرید.
نتیجه‌گیری
تغییر نام در شناسنامه یکی از موضوعات مهم حقوقی است که نیازمند رعایت شرایط و مدارک خاصی است. از انتخاب نام‌های مناسب تا تنظیم دفاعیه، تمام مراحل باید به دقت و با آگاهی کامل از قوانین انجام شود. در بسیاری از موارد، تغییر نام ممکن است با چالش‌های قانونی مواجه شود، به همین دلیل کمک گرفتن از وکیل تغییر نام می‌تواند فرآیند را تسهیل کند.